Web Hosting Nedir
Hosting yani türkçe karşılığı adıyla barındırma, web sayfalarınızı
internet'te yayınlamak için gerekli alanın kiralanmasıdır. Diğer bir ifadeyle
Hosting, bir web sitesinde yayınlanmak istenen sayfaların, resimlerin veya
dokümanların internet kullanıcıları tarafından erişebileceği bir bilgisayarda
tutulmasıdır.
Bir web sitesi kurmak istiyorsanız, dosyalarınızı saklayacağınız bilgisayar
evinizdeki bilgisayarınız olamaz, çünkü gerekli program ve donanımınız olsa bile
bilgisayarınızın internet bağlantı hızı bu iş için genelde yetersiz kalacaktır.
İnternette site yayınlamak için özel olarak üretilmiş, internete hızlı
bağlantısı olan, yüzlerce kullanıcıya aynı anda hizmet verebilecek bir
bilgisayarda (server yani sunucu) dosyaların saklanması gerekir. Web siteye ait
dosyalar için depo vazifesi gören ve internet kullanıcılarının erişimine sunan
bilgisayarlara web sunucusu (web server), bu veri saklama ve yayınlama işlemine
de web hosting denir.
Hosting işlemlerinde dikkat edilecek
noktalar
Hosting kiralama yada satın alma öncesinde bazı konular önem taşır. Aşağıdaki
özellikleri, ihtiyaçlarınızı da gözeterek değerlendirmelisiniz.
- A) Sunucu üzerinde çalışan işletim sistemi (Platform) ve Donanım
(Hardware)
- B) Sunucunun türü (Dedicated, Co-location, Virtual, Shared)
- C) Sunucunun internete bağlanma hızı
- D) Disk alanı ve Bandwith (bant genişliği)
- E) Sunucunun desteklediği programlar ve genel özellikleri
- F) Sunucunun sahibi şirketin özellikleri
A) Web sunucu üzerinde çalışan işletim sistemleri
(Platform) ve Donanım (Hardware)
"Platform" sunucu üzerinde kullanılan Windows, Unix, MacOS, Linux gibi
işletim sistemleri için kullanılan bir terimdir. En basit anlamda, server
üzerinde çalışan ve donanım ile diğer tüm servislerin yönetimini sağlayan
işletim sistemidir. Sitenizde ihtiyacınız olan yazılımlara göre kullanmanız
gereken işletim sistemi de değişecektir. Sitenizde sadece HTML dosyaları
kullanacaksanız, Windows veya Unix sistemleri sizin için fazla bir fark taşımaz.
Günümüzde Windows ve yeni bir Unix formu olan Linux platformları en çok
kullanılan server sistemleridir.
Eğer sitenizde ASP, FrontPage, MsSQL, Access veya Microsoft ürünleri
kullanmak istiyorsanız, Windows tabanlı hosting kullanmanız gerekir.
Eğer sitenizde Php, Mysql, Cgi ve Perl kullanmak istiyorsanız Unix hostlar
daha çok tercih edilmektedir. Unix sistemi Windows sistemine göre genellikle
daha ucuz ve stabildir. Güvenlik açısından Unix, kullanım ve kurulum kolaylığı
açısından ise Windows tercih edilir.
Sunucunun sahip olduğu donanım da oldukça önemlidir. İşlemci, disk, hafiza,
ağ kartı gibi ayrıntıları gözeterek, mümkün olan en uyumlu ve hızlı donanımı
hedefleyin. Eğer güvenliğe önem veriyorsanız Firewall, yani sitenize yapılacak
saldırıları önlemeye yarayan donanımı da tercih etmelisiniz.
B) Sunucunun Türü
1- Dedicated Hosting nedir: Bir sunucunun tümüyle bir kişi
tarafından kiralanmasına "dedicated hosting" denir. Genelde hosting için bir
sunucuyu tümüyle kiralamanız gerekmez, sunucunun bir bölümü siteniz için
yeterlidir. Ancak bazı siteler performans gereksinimleri ve ziyaretçi yoğunluğu
gibi nedenlerle bir serverin bir bölümü ile yetinemezler ve bir sunucu hatta
birkaç sunucu üzerinde barındırılırlar. Mesela mail, dosya, arama motorları veya
sayaç siteleri performansları için, müzik siteleri ise kullandıkları band
genişliği için tek bir sunucuda barındırılırlar.
Dedicated hosting paketleri diğer hosting paketlerinden çok daha pahalıdır.
Ayrıca fiyat konusu sadece sunucunun kendisi ile ilgili değil, sunucun
kiralandığı şirket tarafından verilen hizmet ile bağlantılı olarak da değişir.
Örneğin managed dedicated serverler, daha pahalıdır.
Dedicated Hosting hizmetinin “managed” olması, sunucunun kiralayan hosting
şirketi tarafından yönetilip yönetilmediğidir. Eğer sunucu hosting şirketi
tarafından yönetiliyor ise buna Managed Dedicated Server denir. Bu sunucuların
alttaki özelliklere sahip olması tercih edilmelidir:
- Sunucunun bakımı, işletim sisteminin güncellenmesi yapılması
- Sunucu üzerinde bulunun dosya ve veri tabanının (database) belli
aralıklarla yedeklenmesi
- Sorun çıktığı anlarda yardımcı olacak teknik ekip yada destek hattı
olması
- Sunucu üzerinde programların sayısının çok, özelliklerinin gelişkin
olması (istatistik, antivirüs, mail vb).
Eğer teknik bilginiz bir serverı dışardan yönetmeye, server sorun yaşadığında
veya çöktüğünde onu kurtarmak için yeterli işlemleri yapmaya yeterli değilse
managed bir server almanız daha iyi bir seçim olacaktır.
2- Co-location Hosting nedir: Bir web sunucusunu yüksek
hızda internet erişimi, güvenlik, yedekleme ve teknik destek gibi hizmetleri
sağlayabilecek bir Network Operasyon Merkezinde barındırmaktır. Yani kendinize
ait sunucuyu internet bağlantısının sürekli olduğu, elektrik kesintilerine
uğramayacağı ve soğutma hizmetinin verildiği özel odalarda barındırmak üzere
hazırlanmış özel yerlerde tutma işlemidir. Bu özel merkezlerde barındırmak için
bir ücret vermeniz gerekir. İşletim sistemi, donanımı ve tüm diğer ayrıntıları
kontrol etmek tamamiyle sunucu sahibinin yükümlülüğündedir. Genelde Co-location
sunucuya erişim internet üzerinden bir kontrol paneli sayesinde sağlanır.
3- Virtual Hosting nedir: Bir web sunucusunun sahip olduğu
kaynaklarının paylaştırılarak bünyesinde birden çok sunucu oluşturulması; Alan,
hafıza ve bağlantının bölümlere ayrılarak, her bölümün birbirinden bağımsız
çalışmasına Virtual Hosting denir. Virtual Hosting, az sayıda kişinin
kullanımına açılmış olmalıdır. Ayrıca kullanıcılara tekil sunuculardaki yetkiler
(root erişim) verimiş olmalıdır. Böylelikle kullanıcı sunucu üzerinde çok daha
fazla kontrol imkanına sahiptir.
4- Shared Hosting nedir: Shared Hosting, Virtual Hosting'e
göre daha çok kullanıcı ile aynı serveri paylaşmaktır. Yani sunucuyu bir çok
kullanıcı (kimi durumda 100′den fazla) birlikte kullanır, Bu da sunucu üzerinde
yüzlerce site barıdırması anlamına gelir. Bu tip sunucuların hem fiyatları, hem
de performansları çok daha düşüktür.
C) Sunucunun internet hızı
Sitenize ait sayfaların yüklenme hızı önemli bir konudur. Her bağlantı çeşidi
değişik oranlarda bilgi transferi gerçekleştirmekte ve bu birim olarak
megabit/saniye (Mbps) olarak ölçülmektedir. Uluslararası internet omurgalarını
oluşturan OC3 bağlantılarında hız 155 Mbps'dir. Bu hız 43 Mbps'lik T3 hatlarına
göre 3 kat daha fazladır. Karşılaştırma yapılacak olursa, bir T3 hattı her biri
1.544 Mbps'lik kapasiteye sahip olan 30 T1 hattı kadar bilgi transfer
kapasitesine, bir T1 hattı ise 54 tane 28,800 modem toplamı kadar kapasiteye
sahiptir. T1 hatları genel olarak bir Web Hosting sağlayıcısının ihtiyaçlarını
karşılamaz. Dolayısıyla iyi firmalar yedekli T3 hatları üzerinden müşteri web
sitelerinin ihtiyaçlarını karşılarlar. Bununla birlikte hatların doluluk oranı
da önemli bir faktördür. Web sitelerinde anlık hız sınırlamalarının,
kesintilerin olmaması için hatların %50 doluluk oranı altında bir kapasitede
bulunmaları gerekir.
Sitenin bir ziyaretçi tarafından gezilirken yavaş olmasının iki önemli nedeni
vardır:
- Bilgisayarın yeterli aksama sahip olamaması
- Hosting aldığınız sunucunun internete bağlanma hızı
- Sayfalarınızın dosya olarak büyüklüğü
Hosting aldığınız Server'ın internete çıkış hızı düşük ise ya da
kapasitesinin üstünde hosting hizmeti veriyorsa doğal olarak sayfalarınızın
yüklenme hızı yavaş olur. Ayrıca hız konusu sayfalarınızın boyutu ve
hazırlandıkları programlarla da ilgilidir. Çünkü bazı siteler flash ve animasyon
programları ile hazırlanır. Bu durum HTML formatta hazırlanan sitelere oranla
flash kullanan sitelerin daha yavaş açılmasına neden olur.
D) Disk alanı ve Bandwith (bant
genişliği)
Disk alanı: Sitenizin alan boyutu (sunucunun kaç megabayt
olduğu) elbette ihtiyaçlarınız ve paranız ölçüsünde değişiklik gösterir. Geniş
kapsamlı ve içeriği fazla bir site düşünüyorsanız, sitenize alacağınız alanın
boyutunun da büyük olması gerekir. Sitenizde bol resim, müzik, flash kullanmayı
planlıyorsanız site alanının büyük olmasına özen gösteriniz. Sitenizde e-mail
hizmeti verecekseniz, bu hizmetin de oldukça fazla yer anlamına geldiğini
unutmayın.
Genelde kişisel sayfalar için (resim, müzik, video, e-mail hizmeti
barındırmayan) 5-25 MB, küçük kurum ve kuruluşlar için 50-250 MB, Büyük kurum ve
servisler içinse 250 MB üzeri bir alan almanız önerilir.
Bandwith: Bant genişliği, kısaca aylık veri transfer
limitiniz anlamına gelir. Gelen ziyaretçilerin istekleri ve web sitesi üzerinde
yapılan işlemler sonucunda ağ üzerinden giden ve gelen elektronik data miktarı
genelde Dedicated Hosting türü dışında sınırlıdır. Okurlar adres satırına bir
site adresi girdiklerinde tarayıcı sunucudan o sitenin ilgili sayfasını ister ve
sunucu ile okurun tarayıcısı arasında bir veri iletişimi olur. Web sitenizin ne
kadar çok ziyaretçisi olursa o kadar çok bant genişliğine ihtiyacınız olacaktır.
Her ay 20,000 kişi tarafından ziyaret edilen 50 kilobyte'lık bir web sayfası,
aylık bir gigabyte'lık trafik anlamına gelir. (50,000 bytes x 20,000 hit = 1
milyar byte veya 1 gigabyte). Sunucuyu alacağınız firmanın size sunduğu aylık
bant genişliği ve bunun aşılması durumunda ne olacağı konularını mutlaka
öğreniniz.
E) Sunucunun desteklediği programlar ve genel
özellikleri
Sitenize internet üzerinden giriş yapabilmek ve dosyaları göndermek, yönetmek
için kullanacağız kontrol panel bu başlığın en temel unsurudur. Kontrol paneli
size dosya, veritabanı, alan adı, e-mail gibi konularda yönetim imkanı verir. Bu
yüzden hem yeni hem de güvenli olmalıdır.
Sunucunuzun desteklediği yazılımlar, sitenizde yapmak istediklerinizi
doğrudan etkileyecektir. İnternet siteleri tanıtımın yanında, hazırlanan dinamik
formlar sayesinde daha farklı işlevleri de (İş başvuru formları, talep formları,
kredi kartı ile satış gibi) yerine getirmektedir. Bu tür formların hazırlanması
programlama dilleri (ASP, PHP, SQL, Javascript, Perl, CGI gibi) ile
yapılmaktadır. Her yazılım gibi bu yazılımların da güncellenmiş versiyonları,
dolayısıyla da farklılıkları vardır. Ayrıca hazırlayacağınız site dili ile
ilgili ayrıntıları da unutmamak gerekir.
Hosting şirketleri genelde maliyetleri nedeniyle açık kaynak (open source)
yazılımları tercih etmektedir. Sitenizde kullanacağınız hizmetler için önceden
araştırma yapıp, hangi yazılım ve versiyonlara ihtiyaç duyduğunuzu belirlemeye
çalışın.
F) Sunucunun sahibi şirketin özellikleri
Hazırlayacağınız web sitesinin gereksinimlerini belirleyip, bu iş için
ayırmayı düşündüğünüz bütçeye karar verdikten sonra, sıra web hosting firmaları
arasında tercih yapmaya gelir. Firma seçimi konusunda dikkat etmeniz gereken
başlıca noktalar şunlardır:
1) Seçtiğiniz firmalar hakkında araştırma yapın: Amacınıza
uygun hosting paketi sunan firmalar hakkında yazılmış yorumları, yapılmış
değerlendirmeleri okuyun. Örneğin Google'da ve webmasterların yoğun olarak
ziyaret ettiği forumlarda arama yaparak çeşitli yorumlara ulaşabilirsiniz. Ancak
bunu yaparken her okuduğunuza da inanmayın. Bazı yorumlar firma tarafından veya
rakipleri tarafından yazılmış reklam yada karalama amaçlı yorumlar olabilir.
2) Firmanın referanslarına bakın: Firmanın web sitesindeki
referansların sayısına, niteliklerine, önemlerine gözatın. Eğer yapabilirseniz daha
geniş yorum almak için referanslarda bulunan bir kaç sitenin yöneticisine mail
atarak hosting firmalarından memnun olup olmadıklarını, teknik desteğin hızlı ve
yeterli olup olmadığını sorun.
3) Firmanın müşterilerine sunduğu teknik destek: Bir
firmanın teknik desteğini ölçmenin en kolay yolu, e-posta yollayarak onları test
etmektir. Göndereceğiniz E-postanızda cevabı sitede yazıyor olsa bile teknik
konularda sorular sorun ve uzun tutmaya özen gösterin. Gönderilen cevapta
sorularınıza itinayla mı yoksa baştan savma mı gönderilmiş inceleyin. Eğer
telefon veya msn desteği veriyorlarsa o yolları da kullanarak teknik
desteklerini her yoldan test edin.
4) Firmanın sipariş sırasında size onaylattığı hizmet sözleşmesi:
Eğer şirketin hizmet sözleşmesi yoksa, tercih etmeyin. Çünkü Hizmet
sözleşmesi, anlaşmazlık durumunda geçerli yasal belgedir. Hizmet
sözleşmelerindeki maddelerde sitede yer almamış maddeler olabilir. Bu nedenle
dikkatle okuyup paketlerde size vaad edilen özelliklerin hizmet sözleşmesine
nasıl yansıtıldığını inceleyin. Bazen sınırsız olarak belirtilen özelliklerin
okuduğunuz sözleşmede sınırlandırıldığını görebilirsiniz.
5) Firma gerçek mi - sanal mı kontrol edin: Firmanın sanal
yada gerçek olduğunu, e-posta yoluyla öğrenebilirsiniz. Göndereceğiniz e-posta
da ticaret odasına kayıtlı olup olmadıklarını sorun ve bu bilgileri talep edin.
Bir çok amatör firma web hosting işini şirketleşmeden yapmakta, herhangi bir
sorun durumunda ortadan yok olmaktadır. Şirketleşmiş firmalarda ise böyle bir
sorunla kolay kolay karşılaşmazsınız.
6) Firmanın ofis adresini ve telefon numarasını isteyin:
Gelişebilecek her ihtimale karşı firmadan adres ve telefon bilgilerini alın.
Eğer imkanınız varsa verdikleri adrese giderek veya telefonla onlara ulaşarak
doğruluğunu kontrol edin.
7) Para iade garantisi olan firmaları tercih edin: Bazı
firmalar memnun kalmayan müşterileri için 15 gün veya 30 gün süreli para iade
garantisi sunar. Bu garantiyi sunan firmalardan hizmet almanız, fikrinizi
değiştirmeniz durumunda paranızı geri alma olanağı sağlayacağı için yararlı
olacaktır. Firma para iade garantisi yerine ücretsiz deneme hesabı sunuyorsa, bu
fırsatı da değerlendirebilirsiniz.
Reseller Hosting
VPS Hosting
Dedicated Hosting
Web Hosting Terimleri Sözlüğü
|